ପରଜା (ଦେଖେ, ହାଇଛି ମାଈବା ଶୁଣେ । ଧର୍ମର ଭୁଲୁର ସତ ଖାଏ, ଗଈବ ଡବ ଡବ ଆଖିରେ ଗୃହଁ ରହେ । ଚଲଚର ଉଦାସୀ ପବନ ଧୂଲ ଉଡ଼େଇ ଶୁଖିଲ ପଦର ପଦର ମୁଣ୍ଡେଇ ଚେକା ଚେକା ଭଉଁଈ ଖେଳ ଖେଳ ଯାଏ, ମଲ ଶୁଖିଲ ଭୁବନାଗୁଡ଼ାକୁ କାଞ୍ଚ ଠେଲି ପେଲ ବାହାର
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ଆଣ ସବୁ ଫାଙ୍କା, ଚଇତର ଦ’ହରେ ଝାଞ୍ଜି ଖର ପୂଈ । ଗଲ ବର୍ଷ ଚନ୍ଦର ପଟରୁ ନୂଆ ଲୁଗା ପାଇଁ ଦୋ’ଝି ଯାକ ଭଉଣୀବାଷଠୁ ଇଠୁ ଦୁଇ ଦୁଇ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ପାଇଥିଲେ, ଅନ୍ଧ କରି କରି ନୂଆ ଅଳଙ୍କାର ଢେରେ ପାଇଥିଲେ । ହାରକୁ ଖଡ଼ୁ, ବେକ
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ଶିଶୁ ଉପାୟ ମୁଁ ଦୁଇ, ଶୁଖିଲା |ପର୍ ।”ସାନସାନଙ୍କ ନନ୍ଦା ଦ୍ରୁତ ବଡ଼ବଡ଼ଙ୍କ କାନରେ ପଡ଼େ ନାହିଁ, ବଡ଼ବଡ଼ିଆ କେବଳ ପାଇଁ... ଦେଖନ୍ତୁ, ଯାହା ସେମାନେ ପୋଡ଼ଥାନ୍ତ ତାହାଈ ପାଉଁଶ, କଆଁ ଦେଖନ୍ତୁ ନାହଁ ।କଆଁ ଶଳେ ଶ
କଳେ ଧୂଆଁ ରେ ସାତୃକାର ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆପଣାର ସବୁ ରୁନ୍ଧରଖା ଅଭିଯୋଗ ଅନାଡ଼ ଦେଇ ଗୋଡ ବୋଝ ଟିକିଏ ଉଶ୍ବାସ କରଏ ।ବୁଦା ପରଳା କହେ, “ଘର ଭଡ଼ ପାଉଛି ଏଠି, ଆଉ ଗୋଡ଼- ହାତ ପାର୍ଟି ପତ୍ର କାଇଲ ପଡ଼ଗଲେ ଦି ଦିନ ଶେଲ ( ଛୁଟି ) ମିଶା ସାତୃକା
ଢାର ନା ଡାକ ହୁଏ Iଅତ ଉଦାସ ଲଗିଲେ ସେତେବେଳେ ଆଉ କେହ ନ ମିଳନ୍ତ ସାହୁକାର ଉକର ପଠାଏ ସାନଗୁଡାକୁ । ସେଭେବେଳେ ସେ ସାନଗୁଡାର ଧାଂମାନଙ୍କ ନାଚ ଦେଖେ । କାରଣ ଆଗ ଅଧିକାର ଭା’ର, ପଛେ ବଢିଲେ ଆଉ ପାହାର । ସାହୁକାର ମିଛି ମିଛି ଆଖିରେ ଅନାଏଁ ।
ଠିକ୍ ଏକବେଳେ, ସେତେବେଳେ ଗନ୍ଧବର ଘରକରଣା ସୁଲୁସୁଲୁ, ହୋଇ ଇଥାଏ, ଶସ୍ୟ ବୋଝେଇ ହୋଇ ଭଲ ଭଲ ଉପା ବଳଦ ଆସନ୍ତ, ଗୁଆଡ଼ ଗସ୍ତାର ବୁଢ଼ାଆଣି ଜାଲରେ କେତେ ଶଗଡ଼ ଗାଡ଼ ସାଏ ଅସେ, ଗୋଷ୍ଠୀ ଗୋ* ଜଙ୍ଗଲ ସ୍କୁଲ ଆସିଲ ପଦ୍ଧ କାଠ ବୋଝେଇ ହୋଇ ଅସୁମାଈ ଗୋ
ଠିକ୍ ଏକବେଳେ, ସେତେବେଳେ ଗନ୍ଧବର ଘରକରଣା ସୁଲୁସୁଲୁ, ହୋଇ ଇଥାଏ, ଶସ୍ୟ ବୋଝେଇ ହୋଇ ଭଲ ଭଲ ଉପା ବଳଦ ଆସନ୍ତ, ଗୁଆଡ଼ ଗସ୍ତାର ବୁଢ଼ାଆଣି ଜାଲରେ କେତେ ଶଗଡ଼ ଗାଡ଼ ସାଏ ଅସେ, ଗୋଷ୍ଠୀ ଗୋ* ଜଙ୍ଗଲ ସ୍କୁଲ ଆସିଲ ପଦ୍ଧ କାଠ ବୋଝେଇ ହୋଇ ଅସୁମାଈ ଗୋ
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ଚାର୍ ପଶି ଧାନ ମାଣ୍ଡିଆ ସଦା ହୋଇଥିଲା । ଦୁଇ ଭଉଣୀରୁ ସାହାର ଯେରେ- ବେଳେ ଦରକାର ସେ ନେଇଛୁ । କେତୁ କେବେ ଭଲ ନାହଁ ।ଆଜି ସଦ୍ଧ ଆସୁଥିବା ଶସ୍ୟକୁ ଦେଖି ପହ୩ ଥର କଈ ପ୍ରକଳ୍ପ, ସରେ, ଏରେ ର ଥୁଲ, ଆନ୍ଧ୍ର ସ
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ଚାର୍ ଖର ଲାଗିଲା । କଲ ମାଝି ଆଣି ଗଲ । ଶବ୍ଦ ରୂଈରେ ହାଣ୍ଡି ବସେଇ ଦେଇ ସଙ୍ଘ ଉପରକୁ ଉଠିଗଲ ପ୍ଟକ ଆଣି ।ଅନ୍ଧାରୁଆ ସଘାରେ ଗୋଟାଏ ପାଖେ ବାଉଁଶ ରୂପାରେ ପଶି ଧାନ ମାଣ୍ଡିଆ ସଦା ହୋଇଥିଲା । ଦୁଇ ଭଉଣୀରୁ ସାହାର ଯେର
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ଚାର୍ ଚାଟୁ ଲାଞ୍ଚ ଆଲାଖ , - “ଇ ବିଜ୍ଞାପନ, ପୁଖର ଲାଗିଲା । କଲ ମାଝି ଆଣି ଗଲ । ଶବ୍ଦ ରୂଈରେ ହାଣ୍ଡି ବସେଇ ଦେଇ ସଙ୍ଘ ଉପରକୁ ଉଠିଗଲ ପ୍ଟକ ଆଣି ।ଅନ୍ଧାରୁଆ ସଘାରେ ଗୋଟାଏ ପାଖେ ବାଉଁଶ ରୂପାରେ ପଶି ଧାନ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
ସ୍ତ୍ରୀ ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନ ସନ୍ଧକ ସମତାଳ ରଖି ଝୋଲ୍ କରର ଜଙ୍ଗଲରେ ମାଣ୍ଡି ଆଜାଳର କୁର୍ହାଡ଼ ପାହାର ଦୁମୁ ଦୁମୁ ପଡ଼ ନାହଁ, କ୍ଷଣେ କ୍ଷଣେ ରହ ରହ ଢେର ଆଖି ତା'ର ଦେହର ଦଉଲର ଖୋଳଆକ ସବୁ ଶୂନ୍ଶାନ୍। ମାଣ୍ଡି ଆକାଶ ନାହଁ ।ଛମ୍କମ୍ ଲଗେ, ମାଣ୍ଡ
କାହାର ସାକାର ପାଇଁ ଟୋଇ ଖୋଈବା, କାହାର ପଥର ଭାଡ଼ିବା, କାହାର ଗଛ ହାଣିବା । ସାଦୃକାର କାମ କଗଲ ଜାଣେ, କାହାରକୁ ଅଳସ ଆସେ ନାହିଁ, ଈଶ୍ରାମ ନାହଁ ।ଅନ୍ଧାର ଜମି ଆସେ । ଭାଗର ଆଲୁଅରେ ଗାଁ ଦାଣ୍ଡର ପଦର ଉପରେ ସାତୃକାରର ରୂଦ୍ର ମୂର୍ତ୍ତି, ଖାଲ
ପରଜା (ଜିଏନ୍ ମୋ ...ସାତୃକାର ପରନ୍ତୁ ।ସଞ୍ଜବେଳେ ଗୋଶମାନଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକ ସାତୃକାର ବୋଲି ହାଙ୍କେ, “ହେଇ ସୁଚ୍ଛ, ପାଇଝି ଉଠେଇବାକୁ ର ଋଦ୍ଧ ଖମନ୍ତେ ଭୁ, ଏଣୁ"କାହଁକ, କସ୍ ହେଲ ସାତୃକାର ?”ଏଡ଼କ ବୋଈ ଘର, ସେଖା ତୋଇବାକୁ ଏତେଗୁଡ଼େ ଦିନ ଘୂ
ଭାଲୁଏ ତାଲୁଏ ଜେରେ ଗାଁ । ପରୁଠି ଦଆଲ ପରବ ଏକା ଦିନେ ହୁଏ- ନାହିଁ । ଏଠି ସେଠି ସେଠି ଏଠି ହୋଇ ମାସକ ଯାକ ପରବ, କନ୍ତୁ ଦୁଇ ଦିନ ଉତ୍ତରୁ ସେ ପୁଣି କାମକୁ ଫେଈଯିବ ।ଅଧର । ଜରୁ ଢେରେବେରୁ ଗଣି ମନ୍ତ୍ର । ନୂଆଁ ଶରୁ ଈଆଡ଼େ କଳା ମିଶ୍ ମିଶ୍ ଅ
ଘଡ଼ବ ନାହିଁ : କାକୋଡ଼ ପଛେ ନ ଆସୁ, ଦର ଉଷ୍ଣବ ନାହିଁ । ସେ ଗୋଶ ଗଲେ ଘରକୁ କଏ ଦେଖିବ ?ଆଜି ପୁଷ୍ପ ପର୍ବ, ଦେଶସର ମଉଚ୍ଚବ, ଶଙ୍କା ସନ୍ଦେହ ଦୂରକୁ ଫୋପାଡ଼ ଖୁସି କରିବା ହିଁ ବଧ । କନ୍ତୁ ଖୁସିର ଦନରେ ଖାଲି ପେରେ ଆଶଙ୍କା ସେତେ ଉଦ୍ବେଗ ସବ