ପୁଷ୍କର ବ୍ରହ୍ମା ମଣ୍ଡଳ କଥା: ଯେତେବେଳେ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀ ନିଜ ପତ୍ନୀଙ୍କଠାରୁ ଭୟଙ୍କର ଅଭିଶାପ ପାଇଲେ, ସେତେବେଳେ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ମନ୍ଦିରର କାହାଣୀ ଏବଂ ଏହି ସ୍ଥାନର ମହତ୍ତ୍ୱ ଜାଣ |
ରାଜସ୍ଥାନ ପୁଷ୍କର ବ୍ରହ୍ମା ଜୀ ମାଣ୍ଡିର: ବେଦ ଏବଂ ପୁରାଣ ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା। କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପୂଜା ପାଇଁ ଦେଶରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ମନ୍ଦିର ଅଛି, ଯାହା ରାଜସ୍ଥାନର ପୁଷ୍କରଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ | ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କଠାରୁ ଅଭିଶାପ ପାଇଥିଲେ ଯେ କାଲିୟୁଗାରେ କେହି ତାଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବେ ନାହିଁ। ଆସନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବା ଯେ ପୁଷ୍କରଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ବାସସ୍ଥାନ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କାହିଁକି ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପୁଷ୍କରଠାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ସହିତ ଜଡିତ କିଛି ରୋଚକ ଜିନିଷ |
ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଅଭିଶାପ ଦେଇଥିଲେ
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ପୁଷ୍କରିଣୀରେ ଏକ ବଡ଼ ଯଜ୍ଞର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ପତ୍ନୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ଯାଗା ସାଇଟରେ ବସିବାକୁ ପଡିଲା | କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଆସିବାରେ ବିଳମ୍ବ କରିଥିଲେ। ଶୁଭ ସମୟ ଅତିବାହିତ ହେଉଥିବାରୁ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀଙ୍କର ଚିନ୍ତା ମଧ୍ୟ ବ was ିବାରେ ଲାଗିଲା। ଯଜ୍ଞରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ସମସ୍ତ ଦେବତା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସାଥୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ତା’ପରେ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀ ନନ୍ଦିନୀ ଗା ର ମୁଖରୁ ଗାୟତ୍ରୀଙ୍କୁ ପ୍ରକାଶ କଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର କଲ୍ୟାଣ ପାଇଁ କରାଯାଉଥିବା ଯାଗା ସମାପ୍ତ କଲେ |
କିଛି ସମୟ ପରେ, ଯେତେବେଳେ ସାବିତ୍ରୀ ଯାଗା ସାଇଟରେ ପହଞ୍ଚିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀ ସହିତ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କୁ ଦେଖିବା ପରେ ବହୁତ ରାଗିଗଲେ | ଏହି କ୍ରୋଧରେ ସେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଜଗତରେ କେବେବି ପୂଜା କରାଯିବ ନାହିଁ ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେ ଏହି ଯଜ୍ଞ କରିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଭୁଲି ଯାଇଥିଲେ। ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ ଅଭିଶାପ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ବିବାହ କରିଥିବା ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ କାଳିଆଗାରେ କଦାପି ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହେବେ ନାହିଁ। ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ବ୍ରହ୍ମା ଜୀଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଏକ ଅଭିଶାପ ମଧ୍ୟ ମିଳିଥିଲା ଯେ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କଠାରୁ ଅଲଗା ହେବାର ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭୋଗିବାକୁ ପଡିବ। ଏହି ଅଭିଶାପ ହେତୁ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ ରାମଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ସୀତାଙ୍କଠାରୁ 14 ବର୍ଷ ଅଲଗା ରହିବାକୁ ପଡିଲା। ଏହା ସହିତ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ଅଭିଶାପ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ କଲ୍ୟାଗରେ ଗା ଅଶୁଚି ଖାଇବ ଏବଂ ନାରଦା ମୁନି ଜୀବନ ପାଇଁ ସ୍ନାତକ ରହିବେ | ଏପରିକି ଅଗ୍ନି ଦେବ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ କ୍ରୋଧରୁ ରକ୍ଷା ପାଇପାରିଲେ ନାହିଁ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ କାଲିୟୁଗାରେ ଅପମାନିତ ହେବାକୁ ଅଭିଶାପ ଦିଆଗଲା।
କିଛି ସମୟ ପରେ, ଯେତେବେଳେ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ କ୍ରୋଧ କମିଗଲା, ସମସ୍ତ ଦେବତା ଏବଂ ଦେବୀ ତାଙ୍କୁ ଅଭିଶାପ ଫେରାଇବାକୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ | ତା’ପରେ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ଅଭିଶାପକୁ ଫେରାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ପୁଷ୍କର ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଏକମାତ୍ର ସ୍ଥାନ ହେବ ଯେଉଁଠାରେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ରହିବ। ଯଦି ଅନ୍ୟ କ
ଣସି ସ୍ଥାନରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ବିନାଶ ନିଶ୍ଚିତ ହେବ | ଏହି କାରଣରୁ ରାଜସ୍ଥାନର ପୁଷ୍କରଠାରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ।
ପୁଷ୍କର ମନ୍ଦିର କେବେ ଓ କିପରି ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା?
ପୁଷ୍କର ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣକୁ ନେଇ ତିହାସିକ ତଥା ଧାର୍ମିକ ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମତଭେଦ ରହିଛି। ଧାର୍ମିକ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମୁଖ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆଦି ଗୁରୁ ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପୁନ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ମହାରାଜା ଜାଭତ୍ ରାଜ ପୁନର୍ବାର ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ଏହି ମନ୍ଦିର ପଛରେ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ ଏକ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟ ଅଛି | ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେତେବେଳେ ଦେବୀ ସାବିତ୍ରୀଙ୍କ କ୍ରୋଧ କମିଗଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ପୁଷ୍କର ନିକଟସ୍ଥ ଏହି ପାହାଡ ଉପରେ ଅନୁତାପ କରିଥିଲେ।
ପୁଷ୍କର ଧାମର ଗୁରୁତ୍ୱ |
ଭକ୍ତମାନେ ପୁଷ୍କର ଧାମରେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପାଇଁ ଦୂରଦୂରାନ୍ତରୁ ଆସିଥାନ୍ତି। ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଯେଉଁମାନେ ଏଠାରେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି ସେମାନେ ବିଶେଷ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଲାଭ ପାଆନ୍ତି ଏବଂ ଉତ୍ତମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସୁଖମୟ ଜୀବନ ପାଇ ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଅନ୍ତି। ମନ୍ଦିର ପାଖରେ ଥିବା ପୁଷ୍କର ହ୍ରଦରେ ସ୍ନାନ କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ସୁଖ, ସମୃଦ୍ଧତା ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ଦୁ ଖରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଥାଏ | ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଏକ ବିଶ୍ୱାସ ଅଛି ଯେ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନେ ଚାର୍ ଧାମ ଯଥା ବଦ୍ରିନାରାୟଣ, ଜଗନ୍ନାଥ, ରମେଶ୍ୱରମ୍ ଏବଂ ଦ୍ୱାରକା ପରିଦର୍ଶନ କରନ୍ତି, ପୁଷ୍କର ପବିତ୍ର ଜଳରେ ଗାଧୋଇବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନଙ୍କର ଯାତ୍ରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇନଥାଏ।
