"ପୁରବା ପାଶିମ୍" ହେଉଛି ସୁନୀଲ ଗାଙ୍ଗୋପାଧ୍ୟାୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ଏକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବଙ୍ଗୀୟ ଉପନ୍ୟାସ। କାହାଣୀଟି ମୁଖ୍ୟତଦୁଇ ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ର ଅମିତାଭ ଏବଂ ଲାବାନିଆଙ୍କ ଜୀବନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସଂଘର୍ଷକୁ ଘେରିଥାଏ |
ଅମିତାଭ ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ (ପାଶିମ୍) ପୃଷ୍ଠଭୂମିରୁ ଆସିଥିବାବେଳେ ଲାବାନିଆ ଏକ ପୂର୍ବ (ପୁରବା) ପାରମ୍ପାରିକ ପରିବାରର। ସେମାନେ ପ୍ରେମରେ ପଡ଼ନ୍ତି ଏବଂ ବିବାହ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କର ସାଂସ୍କୃତିକ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆକାଂକ୍ଷା ଉପନ୍ୟାସ ସାରା ବିଭିନ୍ନ ସଂଘର୍ଷର କାରଣ ହୋଇଥାଏ |
ଅମିତାଭଙ୍କ ସଂଗ୍ରାମ ଲାବନ୍ୟାଙ୍କ ପରିବାରର ରକ୍ଷଣଶୀଳ ତଥା ଓଡ଼ିଆ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇଛି, ଯାହା ତାଙ୍କର ଆଧୁନିକ ଏବଂ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଅଟେ। ସେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ଲାବନ୍ୟାଙ୍କ ପରିବାରର ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନକୁ ଦୂର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି |
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଲାବାନିଆ ଦୁଇଟି ବିପରୀତ ଜଗତ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର ପରିଚୟ ଖୋଜିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବାର ଆହ୍ .ାନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି | ସେ ଅମିତାଭଙ୍କ ପ୍ରତି ଥିବା ପ୍ରେମକୁ ପରିବାରର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ପ୍ରତି କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ସହିତ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି, ଯାହା ଦ୍ରା ସେ ଭାବପ୍ରବଣ ଅଶାନ୍ତି ଏବଂ ଭିତରର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି |
ଏହି ଉପନ୍ୟାସ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କର ଜଟିଳତା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ମଧ୍ୟରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ଆଦର୍ଶଗତ ବିଭେଦକୁ ନେଭିଗେଟ୍ କରିବାକୁ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରୟାସକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ପ୍ରେମ ଏବଂ ପରମ୍ପରା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ତଥା ସାମାଜିକ ସଂଘର୍ଷର ଏକ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ଅନୁସନ୍ଧାନକୁ "ପୁରବା ପାଶିମ୍" କରିପାରିଛି |
