ପରିଚୟ:
ପୂର୍ବରୁ ବମ୍ବେ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ମୁମ୍ବାଇ ସହରର ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ଏବଂ ଜଟିଳ ଇତିହାସ ରହିଛି ଏବଂ ଏହାର ଅନ୍ୟତମ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଅଧ୍ୟାୟ 1970 ଦଶକରେ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ଉତ୍ଥାନ | ଏହି ଅଶାନ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ମୁମ୍ବାଇ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ତଥା କୁଖ୍ୟାତ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟରଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁମାନେ ସହରର ଅପରାଧିକ ଦୃଶ୍ୟ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରଖିଥିଲେ। ଏହି ବ୍ଲଗ୍ ରେ, ଆମେ 1970 ଦଶକରେ ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ଅନ୍ଧକାର ଏବଂ ଚିତ୍ତାକର୍ଷକ ଦୁନିଆକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତି, ପ୍ରମୁଖ ଖେଳାଳି ଏବଂ ସହରର ସାମାଜିକ କପଡା ଉପରେ ଏହାର ଚିରସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଭାବ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଥିଲୁ |
ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ଜନ୍ମ:
ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ମୂଳ 1970 ଦଶକରେ ସହରରେ ପ୍ରଚଳିତ ସାମାଜିକ-ରାଜନ political ତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଅର୍ଥନ dis ତିକ ପାର୍ଥକ୍ୟରୁ ଜାଣିହେବ | ଦ୍ରୁତ ସହରୀକରଣ ଏବଂ ଏକ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଜନସଂଖ୍ୟା ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ଏକ ଉର୍ବର ଭୂମି ପ୍ରଦାନ କଲା | ବେକାରୀ, ଦାରିଦ୍ର ଏବଂ ସୁଯୋଗର ଅଭାବ ଅନେକ ବର୍ଗର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅପରାଧ ଜଗତକୁ ଠେଲି ଦେଇଥିଲା |
ମୁଖ୍ୟ ଖେଳାଳି:
୧ ss ୦ ଦଶକର ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡ ବିଶିଷ୍ଟ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟରଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁମାନେ ହିଂସା, ଚୋରାଚାଲାଣ ଏବଂ ଅବ icit ଧ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ମାଧ୍ୟମରେ କୁଖ୍ୟାତି ହାସଲ କରିଥିଲେ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ହାଜି ମସ୍ତାନ୍, କରିମ୍ ଲାଲା, ଭାରାଦରାଜନ୍ ମୁଦାଲିଆର୍ ଏବଂ ଦାଉଦ ଇବ୍ରାହିମ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲେ | ପ୍ରାୟତ territor ଆଞ୍ଚଳିକ ଗ୍ୟାଙ୍ଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଏହି ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡ ଡନ୍ ସହରର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇ ଚୋରା ଚାଲାଣ, ଡ୍ରଗ୍ କାରବାର ଏବଂ ଚୁକ୍ତିନାମା ହତ୍ୟା ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ।
ସେମାନଙ୍କର ଅପରାଧିକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଭୟ, ଦୁର୍ନୀତି ଏବଂ ରାଜନେତା, ପୋଲିସ୍ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ମିଳିତ ଏକ ଜଟିଳ ନେଟୱାର୍କ ଉପରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା। ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ପ୍ରଭାବ ଅପରାଧ ପରିସର ବାହାରେ ବିସ୍ତାର ହୋଇ ସମାଜର ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରି ମୁମ୍ବାଇର ସାମାଜିକ-ରାଜନ political ତିକ ଦୃଶ୍ୟପଟ୍ଟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।
କୁଖ୍ୟାତ ଘଟଣା:
୧ ss ୦ ଦଶକରେ ଅନେକ ଉଚ୍ଚ-ପ୍ରୋଫାଇଲ୍ ଘଟଣାର ସାକ୍ଷୀ ରହିଥିଲା ଯାହା ଜାତିର ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥିଲା ଏବଂ ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ଅଦମ୍ୟତା ଏବଂ ବର୍ବରତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା | 1997 ମସିହାରେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ଗୁଲଶନ କୁମାରଙ୍କ ଏହି କୁଖ୍ୟାତ ହତ୍ୟା, ଡାୱଡ ଇବ୍ରାହିମଙ୍କ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ଦ୍ୱାରା ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ସାରା ଦେଶରେ ଶକ୍ୱେଭ ପଠାଇଥିଲା। ଏହି ଘଟଣା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଗଭୀର ନକ୍ସଲକୁ ଆଲୋକିତ କରିଥିଲା, ଯାହା ଦ୍ organized ାରା ସଂଗଠିତ ଅପରାଧ ଉପରେ କଟକଣା ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଉନ୍ମୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ମୁମ୍ବାଇର ସାମାଜିକ କପଡା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ:
1970 ଦଶକରେ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ବୃଦ୍ଧି ମୁମ୍ବାଇର ସାମାଜିକ କପଡା ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା | ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟରମାନେ ସହରର ପ୍ରମୁଖ ଅ over ୍ଚଳରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦ୍ୱାରା ଭୟ ଏବଂ ଅନ less ତିକତାର ପରିବେଶ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା | ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ନାଗରିକମାନେ ପ୍ରାୟତ gang ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ଯୁଦ୍ଧର କ୍ରସର ଫାୟାରରେ ଧରାପଡିଥିଲେ ଏବଂ ଦ daily ନନ୍ଦିନ ଚୋରାଚାଲାଣ ତଥା ହିଂସା ହେବାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ।
ଏହା ସହିତ, ଫିଲ୍ମ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ଯୋଗଦାନ ମୁମ୍ବାଇର ସାଂସ୍କୃତିକ ଦୃଶ୍ୟକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା | ସଂଗଠିତ ଅପରାଧର ପ୍ରଭାବରୁ ରକ୍ଷା ପାଇ ନ ଥିବା ବଲିଉଡ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପ ବିବାଦରେ ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର କବଳରୁ ନିଜକୁ ବାହାର କରିବାର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା।
ଏକ ଯୁଗର ଶେଷ:
୧ ss ୦ ଦଶକର ନିକଟତର ହେବାପରେ ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡରେ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥିଲା। ଡାଉଡ୍ ଇବ୍ରାହିମର ଉତ୍ଥାନ ଏବଂ 1993 ମୁମ୍ବାଇ ବିସ୍ଫୋରଣରେ ତାଙ୍କର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମ୍ପୃକ୍ତି ସହରର ଅପରାଧିକ ଦୃଶ୍ୟପଟ୍ଟରେ ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଛି। ଏହି ଘଟଣାରେ ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ପରିସ୍ଥିତି ବ increased ଼ିବା ସହ ଅନେକ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟରଙ୍କୁ ଦେଶ ଛାଡି ପଳାଇବାକୁ କିମ୍ବା ଜେଲ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା।
ଉପସଂହାର:
୧ ss ୦ ଦଶକରେ ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡ ସହର ଇତିହାସର ଏକ ଅନ୍ଧକାର ଅଧ୍ୟାୟ ଥିଲା, ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟରଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ କ୍ରାଇମ ସିଣ୍ଡିକେଟ୍ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣିତ | ଏହା ମୁମ୍ବାଇର ସାମାଜିକ କପଡା ଉପରେ ଏକ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଚିହ୍ନ ଛାଡି ଦାରିଦ୍ର, ବେକାରୀ ଏବଂ ଦୁର୍ନୀତିର ଗଭୀର ମୂଳ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଆଲୋକିତ କରିଥିଲା | ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ଦ୍ by ାରା ପରବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରୟାସ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିଥିବାବେଳେ ସେହି ଯୁଗର ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସହରର କାହାଣୀକୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାରେ ଲାଗିଛି।
ଆଜି ମୁମ୍ବାଇ ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ମହାନଗର ଭାବରେ ଛିଡା ହୋଇଛି ଯାହା ଏହାର କୁଖ୍ୟାତ ଭାବମୂର୍ତ୍ତିକୁ shed ାଳିବା ପାଇଁ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରିଛି | ଅବଶ୍ୟ, ଅତୀତକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିବା ଏବଂ ବୁ understand ିବା ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ, କାରଣ ଏହା ଆମକୁ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଆହ୍ and ାନ ଏବଂ ସଂଗଠିତ ଅପରାଧର ମୁକାବିଲାକୁ ଦର୍ଶାଇବାରେ ସ୍ଥିରତାକୁ ମନେ ପକାଇଥାଏ | ୧ ss ୦ ଦଶକର ମୁମ୍ବାଇ ଅଣ୍ଡରୱାର୍ଲ୍ଡ ଏକ ଚେତାବନୀ କାହାଣୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ, ସାମାଜିକ ଅସମାନତାକୁ ତୀବ୍ରତର ହେବାକୁ ଦେବାର ପରିଣାମ ଏବଂ ଆଇନର ନିୟମକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ |
