ଭାରତର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଅବସ୍ଥିତ ଓଡ଼ିଶାର ଦେଶର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଅବଦାନର ସମୃଦ୍ଧ ଇତିହାସ ରହିଛି। ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିବାଦରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୋଧରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଓଡ଼ିଶାର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନେ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ହାସଲ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ରାଜ୍ୟର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ଏହି ଅବସରରେ, ଆସନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା କେତେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଦାନ ଉପରେ ନଜର ପକାଇବା |
ମଧୁସୂଦନ ଦାସ: "ଉତ୍କଳ ଗ our ରବ" ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ମଧୁସୂଦନ ଦାସ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଓକିଲ, ରାଜନେତା ତଥା ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାରକ ଥିଲେ। ଓଡ଼ିଶାବାସୀଙ୍କୁ ଏକଜୁଟ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଥିବା ସାମାଜିକ-ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂଗଠନ ଉତ୍କଳ ସମିଲାନି ଗଠନରେ ସେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ଅଣ-ସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ, ଲୁଣ ସତ୍ୟଗ୍ରହ ଏବଂ ଭାରତ ଛାଡ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ବାଜି ରାଉଟ୍: ବାଜି ରାଉଟ୍ ଜଣେ 13 ବର୍ଷର ବାଳକ ଯିଏ ଭାରତ ଛାଡିବା ଆନ୍ଦୋଳନ ସମୟରେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିଥିଲା | ସେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଜଣେ ଦୂତ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ବାର୍ତ୍ତା ନେବାବେଳେ ବ୍ରିଟିଶ ସ army ନ୍ୟବାହିନୀ ତାଙ୍କୁ ଧରିଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶ ସେନା ଦ୍ୱାରା ଚେତାବନୀ ଦିଆଯିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବାଜି କ information ଣସି ସୂଚନା ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା।
ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଇ: ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଇ ଜଣେ ଆଦିବାସୀ ନେତା ତଥା ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଯିଏ 1857 ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସମ୍ବଲପୁର ବିଦ୍ରୋହର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ସେ ପ୍ରାୟ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ବ୍ରିଟିଶ ସ army ନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲ fought ିଥିଲେ ଏବଂ ଶେଷରେ 1864 ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ କାବୁ କରାଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା ଜେଲ୍
ଗୋପାବନ୍ଧୁ ଦାସ: ଗୋପାବନ୍ଧୁ ଦାସ ଜଣେ ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାରକ ତଥା ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଯିଏ ଅଣ-ସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଲୁଣ ସତ୍ୟଗ୍ରାହରେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ମଧୁସୂଦନ ଦାସଙ୍କ ସହ ଉତ୍କଳ ସମିଲାନି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଗଠନରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଫକିର ମୋହନ ସେନାପତି: ଫାକିର ମୋହନ ସେନାପତି ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ଲେଖକ ତଥା ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାରକ ଯିଏକି ତାଙ୍କ ଲେଖା ମାଧ୍ୟମରେ ସ୍ independence ାଧୀନତାର ବାର୍ତ୍ତା ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଏବଂ ସମାନତାର ଜଣେ ଦୃ adv ଼ ପ୍ରବକ୍ତା ଥିଲେ ଏବଂ ଅଣ-ସହଯୋଗ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଭୀର ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଇ: ଭେର ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଇ ଜଣେ ଆଦିବାସୀ ନେତା ତଥା ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଯିଏକି 1857 ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସମ୍ବଲପୁର ବିଦ୍ରୋହର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ସେ ପ୍ରାୟ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ବ୍ରିଟିଶ ସ army ନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲ fought ିଥିଲେ ଏବଂ ଶେଷରେ 1864 ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ କାବୁ କରାଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଜେଲରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କଲା |
ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ମହାରାଣା: ଅନ୍ନପୂର୍ଣ୍ଣା ମହାରଣା ଜଣେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ଯିଏ ଭାରତ ଛାଡିବା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ମହିଳା ଡେଣାକୁ ସଂଗଠିତ କରିବାରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସ୍ independence ାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଏକତ୍ର କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଓଡିଶା ଠାରୁ ଭାରତର ସ୍ independence ାଧୀନତା ପାଇଁ ଲ fought ିଥିବା ସାହସୀ ପୁରୁଷ ଓ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଏହା କେବଳ କିଛି ଉଦାହରଣ | ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ସେମାନଙ୍କର ଅବଦାନ ସର୍ବଦା ସ୍ମରଣୀୟ ଓ ସମ୍ମାନିତ ହେବ | ଓଡିଶାର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନେ କେବଳ ନିଜ ରାଜ୍ୟର ସ୍ independence ାଧୀନତା ପାଇଁ ଲ fought ି ନାହାଁନ୍ତି ବରଂ ଦେଶର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଅବଦାନ ଦେଇଛନ୍ତି। ରାଜ୍ୟର ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବାର ଏହି ଅବସରରେ, ଆସନ୍ତୁ ଏହି ସାହସୀ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିବା ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତା, ନ୍ୟାୟ ଏବଂ ସମାନତାର ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପ୍ରତିପାଦନ କରିବା।
