ପରିଚୟ
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହେଉଛି ଏକ ଧାରଣା ଯାହା ବିଶ୍ worldwide ବ୍ୟାପୀ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | ଏହା ସମୟ ସହିତ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସେବାଗୁଡିକର ସାଧାରଣ ମୂଲ୍ୟ ସ୍ତରର କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧିକୁ ସୂଚିତ କରେ | ଏକ ସୁସ୍ଥ ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ମଧ୍ୟମ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସ୍ normal ାଭାବିକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିବାବେଳେ ଉଚ୍ଚ କିମ୍ବା ଅସ୍ଥିର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ମହତ୍ impl ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ପଡିପାରେ | ଏହି ବ୍ଲଗ୍ ଏହାର କାରଣ, ପ୍ରଭାବ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ରଣନୀତି ସହିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ଏକ ବିସ୍ତୃତ ବୁ understanding ାମଣା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି |
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବୁିବା
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର କାରଣ
କ) ଡିମାଣ୍ଡ-ପୁଲ୍ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି: ଯେତେବେଳେ ଏହା ଚାହିଦା ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା ଉପଲବ୍ଧ ଯୋଗାଣଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇଯାଏ, ଯାହା ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ | ବର୍ଦ୍ଧିତ ଉପଭୋକ୍ତା ଖର୍ଚ୍ଚ, ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚ, କିମ୍ବା ମୁଦ୍ରା ନୀତି ଯାହା ଚାହିଦାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ ତାହା ଚାହିଦା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରେ |
ଖ) ମୂଲ୍ୟ-ପୁସ୍ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି: ଏହି ପ୍ରକାରର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଉତ୍ପାଦନ ଖର୍ଚ୍ଚ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ହୋଇଥାଏ, ଯେପରିକି ବେତନ, କଞ୍ଚାମାଲ ମୂଲ୍ୟ କିମ୍ବା ଟିକସ | ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟବସାୟଗୁଡିକ ଏହି ବର୍ଦ୍ଧିତ ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟ ଦେଇ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ ଦେଇଥା’ନ୍ତି, ଏହା ମୂଲ୍ୟ-ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର କାରଣ ହୋଇଥାଏ |
ଗ) ମୁଦ୍ରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି: ଯେତେବେଳେ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ସହିତ ଅର୍ଥ ଯୋଗାଣରେ ଅତ୍ୟଧିକ ବୃଦ୍ଧି ଘଟେ, ସେତେବେଳେ ଏହା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହୋଇପାରେ | ଅତ୍ୟଧିକ ସରକାରୀ owing ଣ, ବିସ୍ତାରିତ ମୁଦ୍ରା ନୀତି କିମ୍ବା ନିଅଣ୍ଟ ଆର୍ଥିକ ପରି କାରକ ଦ୍ୱାରା ଏହା ହୋଇପାରେ |
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ପ୍ରଭାବ
କ) କ୍ରୟ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ: ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସମୟ ସହିତ ଟଙ୍କା କ୍ରୟ କ୍ଷମତାକୁ କ୍ଷୟ କରିଥାଏ | ମୂଲ୍ୟ ବ As ଼ିବା ସହିତ ସମାନ ପରିମାଣର ଟଙ୍କା କମ୍ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା କିଣିପାରେ, ଯାହା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନଧାରଣ ମାନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମ basic ଳିକ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବାର କ୍ଷମତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ |
ଖ) ଅନିଶ୍ଚିତତା ଏବଂ ଅର୍ଥନ Dist ତିକ ବିକୃତି: ଉଚ୍ଚ କିମ୍ବା ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବ୍ୟବସାୟ, ନିବେଶକ ଏବଂ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଇଁ ଅନିଶ୍ଚିତତା ସୃଷ୍ଟି କରେ | ଏହା ଅର୍ଥନ decision ତିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣକୁ ବିକୃତ କରିପାରେ, ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଯୋଜନାରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ନିବେଶକୁ ହ୍ରାସ କରିପାରେ |
ଗ) ଆୟ ବଣ୍ଟନ: ସମାଜରେ ବିଭିନ୍ନ ଗୋଷ୍ଠୀ ଭିନ୍ନ ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିବାରୁ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଆୟ ବଣ୍ଟନକୁ ନେଇପାରେ | ସ୍ଥିର ଆୟ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି, ଯେପରିକି ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ କିମ୍ବା ସ୍ୱଳ୍ପ ବେତନ ପ୍ରାପ୍ତ କର୍ମଚାରୀ, ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ସଂଗ୍ରାମ କରିପାରନ୍ତି, ଅନ୍ୟମାନେ ସମ୍ପତ୍ତି ସହିତ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପ୍ରଶଂସା କରନ୍ତି ଯେପରିକି ରିଏଲ୍ ଇଷ୍ଟେଟ୍ କିମ୍ବା ଷ୍ଟକ୍, ସେମାନେ ଉପକୃତ ହୋଇପାରନ୍ତି |
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବା |
ମୁଦ୍ରା ନୀତି: ମୁଦ୍ରା ନୀତି ମାଧ୍ୟମରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପରିଚାଳନାରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି | ସେମାନେ ସୁଧ ହାରକୁ ସଜାଡି ପାରିବେ, ଅର୍ଥ ଯୋଗାଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ |
ଆର୍ଥିକ ନୀତି: ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ସରକାର ଟିକସ ହାର କିମ୍ବା ସରକାରୀ ଖର୍ଚ୍ଚ ପରି ଆର୍ଥିକ ନୀତି ପଦକ୍ଷେପ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ଦାୟିତ୍ f ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆର୍ଥିକ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ଏକ ସ୍ଥିର ମାକ୍ରୋ-ଅର୍ଥନ environment ତିକ ପରିବେଶ ବଜାୟ ରଖିବା ଉପରେ ଏକ ଧ୍ୟାନ ଏକାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ |
ଯୋଗାଣ-ପାର୍ଶ୍ୱ ନୀତି: ଉତ୍ପାଦକତା, ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ବିନିଯୋଗ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟ ପରିବେଶରେ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ସରକାର ନୀତି ପ୍ରଣୟନ କରିପାରିବେ | ଏହି ଯୋଗାଣ-ପାର୍ଶ୍ୱ ନୀତିଗୁଡିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଏବଂ ସେବା ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ଅର୍ଥନୀତିର କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ, ମୂଲ୍ୟ ଚାପ ଏବଂ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପ୍ରବୃତ୍ତି ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |
ବେତନ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ: ଅତ୍ୟଧିକ ପରିସ୍ଥିତିରେ, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସାମୟିକ ଭାବେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ମଜୁରୀ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଲାଗୁ କରିପାରନ୍ତି | ତଥାପି, ଏହିପରି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡିକ ପ୍ରାୟତ dist ବିକୃତ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ପରିଣାମ ହୋଇପାରେ |
ସୂଚକାଙ୍କ: ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସୂଚକାଙ୍କରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ଆଧାର କରି ବେତନ, ମୂଲ୍ୟ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅର୍ଥନ vari ତିକ ଭେରିଏବଲ୍ ସଜାଡିବା ଅଭ୍ୟାସକୁ ସୂଚାଇଥାଏ | ଏହା ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର କ୍ରୟ କ୍ଷମତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ଯେ ସେମାନଙ୍କର ଆୟ କିମ୍ବା ମୂଲ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସହିତ ମେଳ ଖାଉଛି |
ଉପସଂହାର
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହେଉଛି ଏକ ଜଟିଳ ଅର୍ଥନ phen ତିକ ଘଟଣା ଯାହା ବ୍ୟକ୍ତି, ବ୍ୟବସାୟ ଏବଂ ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | କେତେକ ସ୍ତରର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସାଧାରଣ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଅର୍ଥନ growth ତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ, ଉଚ୍ଚ କିମ୍ବା ଅସ୍ଥିର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ | ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର କାରଣ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ବୁ understanding ିବା ସହିତ ଉପଯୁକ୍ତ ମୁଦ୍ରା, ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ଯୋଗାଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ନୀତି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରି ସରକାର ସ୍ଥିର ତଥା ପରିଚାଳନାଯୋଗ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ବଜାୟ ରଖିବା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିବେ। ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ବିନିଯୋଗର ବିବିଧକରଣ, ଭବିଷ୍ୟତର ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିବା ଏବଂ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ସୂଚକାଙ୍କିତ ଆର୍ଥିକ ଉତ୍ପାଦକୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆର୍ଥିକ ଉପରେ ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ବିଚାର କରିବା ଭଳି କ ies ଶଳ ମଧ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବେ |
