ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଗ ଉଠିଛି ଏବଂ ଭାରତର ଓଡିଶାର ଜଗନ୍ନାଥ ପୁରୀର ପ୍ରାଚୀନ ମନ୍ଦିର ସହିତ ଜଡିତ ଅଛି। କାହାଣୀଟି ନିମ୍ନଲିଖିତ ଭାବରେ ଚାଲିଥାଏ:
ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ପବିତ୍ର ପୁରୀ ସହରରେ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମନା ନାମକ ଜଣେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ରାଜା ବାସ କରୁଥିଲେ।
ସେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଜଣେ ଭକ୍ତ ଉପାସକ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ପୂଜାପାଠ କରିବା ପାଇଁ ଜଗନ୍ନାଥ (ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ପ୍ରଭୁ) ଭାବରେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ଏକ ପ୍ରତିମା ପାଇବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରିଥିଲେ।
ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରତିଛବି ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସେ ଏକ ଶ୍ୱରୀୟ ଲଗ ବିଷୟରେ ଶୁଣିଥିଲେ ଯାହା କୂଳକୁ ଧୋଇ ଦେଇଥିଲା |
ରହସ୍ୟମୟ ଲଗରୁ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଖୋଦେଇ କରିବା ପାଇଁ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମନା ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଶିଳ୍ପୀ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ଲୋଡ଼ିଥିଲେ। ତଥାପି, ଗୋଟିଏ ସର୍ତ୍ତ ଥିଲା - ସେମାନଙ୍କୁ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଗୁପ୍ତରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ ପଡିଲା, ଏବଂ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ବିଚଳିତ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ |
ଶିଳ୍ପୀ ରାଜି ହେଲେ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହେଲା। କିନ୍ତୁ ସମୟ ଗଡିବା ପରେ ରାଣୀ ଚିନ୍ତିତ ହୋଇ ଚାମ୍ବରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ମୂର୍ତ୍ତିର ଅବସ୍ଥା ଭାଙ୍ଗିଥିଲେ।
ସେ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପାଇଲେ, ବାହୁ ପାଇଁ ଷ୍ଟମ୍ପ୍ |
ତାଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ପୂରଣ ହୋଇ ନ ଥିବାରୁ ବିଶ୍ୱକର୍ମା ମନ୍ଦିରକୁ ଅସମାପ୍ତ ଛାଡି ଚାଲିଗଲେ।
ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ, ପ୍ରଭୁ ବାଲାଭଦ୍ର ଏବଂ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଯାଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଶ୍ୱରୀୟ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ସେମାନେ ମନ୍ଦିରରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲେ। ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ ଏକ ରୂପହୀନ ଦେବତା
ବଡ଼ ଗୋଲାକାର ଆଖି ବିଶିଷ୍ଟ ଏକ ବୃତ୍ତାକାର ମୂର୍ତ୍ତି ଭାବରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍। ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଭଗବାନ ବାଲାଭଦ୍ର ଏବଂ ଦେବୀ ସୁଭଦ୍ରା ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଛିଡା ହୋଇଥିଲେ |
ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ଏହି ଅନନ୍ୟ ରୂପ ଏହି ଧାରଣାର ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଅଟେ ଯେଶ୍ୱର ମନୁଷ୍ୟର ବୁମଣା ଏବଂ ରୂପ ବାହାରେ, ଏବଂ ଏହା ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତତା ଏବଂ ବିବିଧତାକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ |
ଜଗନ୍ନାଥ ପୁରୀରେ ବାର୍ଷିକ ରଥ ଯାତ୍ରା (ରଥ ମହୋତ୍ସବ) ଏକ ମହତ୍ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣା ଯେତେବେଳେ ଦେବତାମାନେ ସହର ଦେଇ ମହାନ ରଥକୁ ନେଇ ପୃଥିବୀର ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରନ୍ତି |
ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଶ୍ୱରଙ୍କ ଧାରଣା ଏବଂ ଧାରଣାକୁ ଦର୍ଶାଏ ଯେ ଭଗବାନ ବିଭିନ୍ନ ରୂପରେ ପ୍ରକାଶ କରିପାରନ୍ତି, ଏପରିକି ଜଗନ୍ନାଥ, ବାଲାଭଦ୍ରା ଏବଂ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ପ୍ରତିମା ପରି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥା ଅବକ୍ଷୟ ଉପସ୍ଥାପନାରେ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନ ପ୍ରକାଶ କରିପାରନ୍ତି। ହିନ୍ଦୁ ପୁରାଣରେ ଏହା ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାହାଣୀ |
