ଦାନାପାଣି
ଭେକ ଊଳେ, ଛନ୍ତ୍ରୀ ନଅଗ୍, ତଥାପି ତାଙ୍କଠି ଜୀବନ ଢେଉ ଖେଲାଏ । କିଏ ଜଜକୁ. ପ୍ରକାଶେ କଅ ଲପଣରେ, ଆରୁଖାରୁଡ଼ା ବଳରେ, କାହାର ଅନ୍ତ ନଆନ୍ଦ୍ରାପଣ,. ସହାନୁଭୁଷ ଉପୁଜାଏ, କାହାର ହେରେମାପଣ, କାହାର ମମ୍ବୁଣତା, କାହାର କଣ୍ଟା ରୁଢ଼ ଠିଆ କ୍ଷଣ । ମଣିଷଙ୍କୁ ଜନ୍ତୁମାନଙ୍କ ସହତ ମିଳେଇ ଦେଖାଯାଇପାରେ,— ଭତରେ ଇଞ୍ଜିନରେ ବଲ ଥଲେ ମଣିଷ ଜନ୍ତୁ ଦଶେ କେଡେ ଶୋଭ ! ବିଶେଷତଃ ଦଳରେ, ପାର୍ଟିରେ, – ସେତେବେଲେ ନାଆଁ ଆଗରେ ଜନ୍ତୁ ମନଅଜଣାରେ ପର ସହଜ ବଳ କଷାକ ଲଗାଏ ନଜତ୍ବର ବାହାଦୁଈ ପାଇଁ ।
ସେହ ଜନ୍ତୁ ମେଲରେ ‘ସେ’,—ମୁଁ ମି କା,— ମୁଣ୍ଡରେ ଦୁଇତା ଶିଂଘ, ଗ୍ରେଟ ଲଗୁଡଟିଏ । ମୁଣ୍ଡରେ ଦୁଇଟା ଶିଂଘ—ମେଁ ମେଁ ଅର ମୈ— ।
ହେଇ ଛେଲରେ ! ଆସୁଛୁ , ଫାଟକ ପାଖେ ଶଂ ଶଂ ହେଉଛି, ଫାକ ବନ୍ଦ । ଭଲ ହୋଇ, ଅଚ୍ଛା ହୋଇ, ହଢାଶହୋଇ ଛେଲି କୃଷ୍ଣ ବେକ, ଯାହାର ମାଝିକୋବରପାଣି ପଈ ଆଖି, ମୁହଁରୁ କଳାପାଣି ବୋହପଡ଼ୁଛୁ ।
ତାର ମୁଣ୍ଡରେ ଦୁଇଟା ଶିଂଘ ।
ଓ, A ଉଦ୍ଭ ଶନ୍ତା ! ସଙ୍ଗେଜମୀର ବ୍ୟଣ୍ଡତ୍ବ ଆଉ ଗୋଟାଏ ପର୍ଦ୍ଦ । ଠେଲ ସମ୍ନାକୁ ଓଢ଼େର ପଡ଼ଲ । ହାତଘଡ଼ରେ ହେଲଣି ତନତା କଶି ।
ଫେର ମନେ ପଡ଼ୁଛନ୍ତ ‘ସେ’ । ନଲଖିଆ ଅଛ, ଗୁ’ ଦବ ଶଢା, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ଉତତ ନଜର ଆଦର ଯନୂନେବା । ଗମ୍ଭୀର ହୋଇ ସତ୍ତ୍ୱେଶମ କରୁଛୁ । ସେ ଖାଇ ବସିଲବେଳେ ଏଣିକ ସରେଜନାହଁ ଏ ଲେକ୍କ୍ତର । କହେ ଜୀବନର କଥା, ସୁଖର କଥା, ବିଶ୍ରାମର କଥା, ପର ଦରକଥା । ସେ ଆଉ ଗପ ନାଈଁ ଅଗ ପଈ । ଭୂଢ ଖାଇଲବେଲେ ବି ବୋଧହୁଏ ମୁଣ୍ଡରେ ବଳଈର ଗୁରୁଷ୍କର । ଖାଇ ସାଈଲେ ଗ୍ରନ୍ଧ ଅଧଯାକେ ଫାଇଲ କାମ । କଣ ପାଇଛନ୍ତ ଜୀବନର୍ ସେ ? କିନ୍ତୁ ଯେତେ କହଲେ ନାହଁ, ଯେତେ ବୁଝେଇଲେ ନାହଁ,—ଯେ ଯେଉଁପଶ୍ ଗଡ଼ା ।
ଏ କଣ ହେଲା ? ତନତା ପଇଁ,ଲଣ ଯେ ! ସଙ୍ଗେଶମ ଢାର ସାନ ଖାଢା ଝୋଲ ମିଲେଇ ଦେଖିଲା । ହଠାତ୍ ଶବ୍ଦ ହେଲା ମଧ୍ଯର ହର୍ଶୁ ର । ସେଠୁ ଶକ୍କା ଶବ୍ଦ, —ହଷ୍ଠି ତ ନୁହେଁ ସଭେ କ ତୁଗ୍ଧ ଶବ୍ଦ । କେଉଁ ସିନେମାରେ ଦେଖିଥୁଲ ଏଶ, —ରଜା ଘଣୀ ରଥରେ ଗୃଲଛ୭, ଭଡ଼ୁ ଛ୭ ମଣିଷ ସେହ, ଜୁଝ ଟଙ୍ଗା ହେଉଛୁ ଅରେ ଆଗେ, ଶବ୍ଦ ହେଉଛୁ – ହଟି ଯାଅ, ଉଠି ଯାଅ ।