ଦାନାରାଣି
1,4 ନରେ ସେ ସହାଲୁଭୂର୍ତ କ୍ରୂର୍ତ ଜନ୍ନା।ଏ । ଏଇ ଏଇ ସାନ ବଖୁଈଟି ଭକ୍ତରେ ପାଏ ନେତୃତ୍ତ୍ବ ।
ଛଡ଼ା ମନେପଡ଼େ, —ସେ ଦୃଦ୍ଧଆଯାକର ଧରମ ବେଠିଆ । ଜାହାଘରେ କିଏ ବେମାର ଅଛୁ, ଶୁଦ୍ଧରେ ଜଗିବା ଦରକାର, ଡାକ୍ତର ଡାଇଯିବା ଦରକାର ? ଦଜାରରୁ କାହାର କଣ ଆସିବ ? ଆଉ ଅଉ କାହାର କଛୁ କାମ ଅଛ ? ସାଇ-ସୁଖ • ଦରକାର ? ମନଖୋଲ ଦୁଃଖ ଶୁଣେଇବାକୁ ଶ୍ରୋଢା ଦରକାର !--
ବନ୍ଧୁ ହାଜର ଅଛୁ ।
ବାଟରେ ଦେଖାହେଲେ ଢାର ଡାହାଣ ହାତ ଅପେ ଡାହାଣ ପକେ ଭକ୍ତରକୁ ପକ୍ଷିଯାଏ, ବାହାରେ ବଡ଼ ଖଣ୍ଡି ଏ । ସରୁ ସରୁ ସ ନ ସାନ ବଡ଼, ଢାର ମୁଣ୍ଡ ପୋଡ଼ା । ଅଳେ ସେଠ୍ ସିଗାରେଣ୍ଟ୍ ବାହାରୁଞ୍ଚଳ, ଏବେ ସମସ୍ତ ବଦଳାନ୍ତୁ । ପୁଣି ନାଁ ପକେଟ୍ରୁ ବାଁ ହାଇ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ବାହାରକରେ ଏ ବ୍ୟକ୍ତର ଅଭିଜାତ୍ୟର ସନ୍ତକ ଗୋଟିଏ ଗ୍ରେ ମେଵାଲ୍ ସଇଝର, ଭତରେ ଟିକିଏ ପେଟ୍ରୋଲ । ଝଚ୍ କଈ ହାନ୍ ଆ ରୁଢ଼ା ଆଙ୍ଗୁଠି ଝିପରେ ବନ୍ଧୁ ଭାର ପଥରର ଚନ୍ଦ୍ରଟି ରଗଞ୍ଜ ହୁଏ, ବନ୍ଧୁ ମୁହଁରେ ବଡ଼ ଗେଞ୍ଜି ନୂଆଁ ହୁଏ, ବେକରୁ ହେଉ ହାତରୁ ହେଉ କାମିକ ା ଓଝାଈ ଧର କହେ ‘‘କୁଆଡ଼େ ଗୃଲଚୁ ରହ ।”
ବଲୀଦତ୍ତ ଭୁନହୋଇ ର୍ଦ୍ରାଟିଆ ଶେଷକଳ୍ପ । ଘରଯାକ ସମସ୍ତ ଙ୍କ ରୁ’ପାକ୍ଷ -'ଟାଈ, ସମସ୍ତ ଙ୍କ ମୁହଁରେ ଜଳନ୍ତା ବ୭, ଗଳ୍ପ ରୁଲଛୁ ମନରଢ଼ା । ଖବର କାଗଜର କଥା, ଶୂଜଗତ, ସାହିତ୍ୟ, ସଣ୍ଡ୍ ଦାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ।
ବଲୀଦତ୍ତ ସେଗୁଡ଼ା ବୁଝେନାହଁ, ଦାରମ୍ଭାର ବାରମ୍ବାର ହାଇ ମାଈଲଣି । ଆକଯାକ ଏତେ କଣ ବହ ରଖିଛୁ ବନ୍ଧୁ ? ମଣିଷ ମାହାଞ୍ଜିଆରେ ଏବେ ପଢ଼େ ? ନାପସନ୍ଦ କଈ ଆଖି ଆଡ଼େଇ ଯାଉ ଯାଉ ନଘାପଡ଼ିଲ ନେକÐ ମନ୍ତ୍ରରେ ଖଣ୍ଡ ଏ ସାନ ବସ୍ତ୍ର ଉପରେ, “ବ୍ୟବସାସ୍କୃ କେମିଦ୍ଧ ଲେଖିବାକୁ ହୁଏ ।” ମହାଇଥ୍ୟ ଅବଷ୍କାର କପଈ ବଳଦତ୍ତର ଆଖି ହଠାରୁ ଜଳଉଠିଲ, ଅଳ୍ପ ଆଗ୍ରହରେ ବହଝିକୁ ଗୋଝେଇନେଲ । ଦୃଦ୍ଧି ପଡ଼ଲ ଦନ୍ତୁର ଏବଂ ହଠାରୁ କେଉଁ ମ୍ବୁ ଶ ମନେ ପଡ଼ଗଲ ପଈ ମୁହଁର ଭବ ଢାର ବଦଳିଗଲ, ଅଧାନଲା ବଡ଼ତାକୁ ଜୋରରେ ଦୂରକୁ ଫୋପାଞ୍ଜିମାଈ ସେ ଉତ୍ତେẦଢ ହୋଇ କହଲ—
"ଜାଣିଲ ସଣ୍ଡ ଦା, ଆନ କଣ ହେଲା ? କାମ ସାଈ ବନ୍ଧୁଖଣ୍ଡେ ହେଇ ବସିଥଲ ଢ ଘରପୋଡ଼ା ହଲୁ ଅସି କହଲ, ପୂଣି ଜରୁର କାମ ଆସିତ, ଏଇକ • କଣ୍ଠଦେବାକୁ ହେବ । ସାହାଥଲ ପାପ୍ତି ଗାଡ଼ିଏ ହେବ । ଗ୍ରହ ପାତୃଥାନ୍ତା । କହଲ, ! ସାରତ, ଯାଆନ୍ତୁ' ତାଙ୍କ ପାଖକୁ, ସେ ନ କଲେ ବୋଲି ମୋ ମୁଣ୍ଡରେ ଟ୍ୟୁଟିବେ