ଦାନାପାଣି
ସବୁ ଠିକ୍ ଠିକ୍ କହଛୁ ।
ଆଖି ଜଲବାଯାକେ ।
ଚୂଡ଼ଯାଇଛୁ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଅଦରକାର ସାନ କଥା, ଶୋଷର ଶେଷରେ • ମହାପାନ୍ଧେ କହଥଲେ, “ପାଣି କେଡ଼େ ବାସୁର —” ମାଲେ କି ହହ ା କଥା, ପାଣି ଫେର ବାସେ ! ଆଉ ପାଣି ପିଇସାଈ ଭାଙ୍କ ସ୍ବାଗୁବକ ହସା୩ପଣରେ କାଚ ଗିଲାସଟି ଭଲେ ନ ଥୋଇ ହାତକୁ ହାତ ବଢ଼େଇ ଦେଇଥିଲେ, --ନହଥରେ, ଢଲେ ଥୋଇଲେ ଭଙ୍ଗିଯିବ,” ଆଉ ଆପଣ ଆଙ୍ଗୁଠି ଝିପରେ ଗୋଝାଏ ଦେହଣ୍ଡୀରୂଆ ଟାଣ ରୂପ, ବଢ଼େଇ ଦେଉ ଦେଉ ପଡ଼ଯିବ ବୋଲି ଗିଲାସକୁ ସେ ମୁଠେଇ ଧଈଥିଲେ ନଶ୍ଚନ୍ତି ।
କଥାଗୁଡାକ ବଲୀଦତ୍ତକୁ ଟିକିଏ ଅଡ଼,ଆ ଅଡ଼ ଅ ଲଘୁଅଳ୍ପ । ମନ ଭତରେ କେଉଁଠି ଟିକିଏ କଲାମେଘ, ସେ ସେପରି 'ଷାରେ ଟେଦେବାର୍କୁ କ୍ତହେଁ, ଶୁଖୁଆ ପୋଡା ଦେଖିଲେ କଲେଇ ଆଖି ରୁ କୁ ଜଲେ ।” କିନ୍ତୁ ସରେଶମ କେଡ଼େ ଖୁସି ଆଳ, ପାଦ ଭଲେ ପଡ଼ ନାହଁ, ସ୍ବାମୀର ସାଫଲ୍ୟର ଅନ୍ତଭୁଦ୍ଧ ନଶୁମ୍ଭ ଢାକୁ ଫୁଲେଇ ଦେଇଛୁ. ଏହା ଆତ୍ମା ଢା । ମହାପାଡେ ବ୍ଳକଣ୍ଠ ବିଷୟରେ କହଥଲ ବି ରାହା । ଟ୍ରକଶ । କଈ ଆଳ୍ପ ସରୁ ସୁନ୍ଦର । ସଙ୍ଗେÂମୀ କେଡ଼େ ସୁନ୍ଦର । ମଣିଷ ଏଇଆ ଢ ରହେଁ ଘରକୁ ଫେଶଲବେଳେକୁ । ସଫାସୁରୁଘ, ସୁବେଶିନ, ହସ ହସ । ନ ହେଲେ ଘରଈପା ଗୋବର କଲ୍ ବଲ୍ ହାଇ, ମୁହଁରେ ହାଣ୍ଡି କଲା, ନୁଖୁର ଫୁରୁଫରୁ ମୁଣ୍ଡରେ ଚୂଲଫୁଙ୍କା ପାଉଁଣ, ଡଃ । ସନ୍ଧନ ବାସୁଛି, ମୁହଁରେ ବାସ୍ନା ମ୍ନୋ ଟିକଏ, ଏନ୍ସଡ୍, ଯାହା କେବେ କୃଷତ୍ ବାହାରେ ।
ଆନ୍ଧ୍ର ନଶ୍ବମ୍ଭ କଳ୍ପ ବଶିଷ୍ଟ ଦିନ ।
କାହଁ ସେ କଲା ମେଘ ? ମନର କେଉଁ କଣରେ ଲକ୍ଷଲଣି । ବଳୀଦତ୍ତର ଯଥରର ମନ୍ତ୍ର ଧସେଇ ଧସେଇ ମାଡ଼ ଆସୁଛୁ ବଢ଼ିର ଜୁଆର, ବ୍ୟ୬ ତ୍ବକୁ ଆକ୍ରମା କଶ ଗ୍ରଉ ଘଉ ଗର୍ଜୁ ରୁ ରୁଢ଼ି ଅସୁQ ।
ସତ୍ତ୍ୱେÂଳ ଭାର ଦାରକାର, ଏଇ ମୁହ ରେ ।
ମନ ଗତ୍ସରର ଦଖଲ ଅଧିକାର ଆଖିଦରଣା ହୋଇ ଜଳକୁ ନାଈ • କରବାକୁ ଗୃହେଁ ସରେଶମୀ ଉପରେ, ସେ ଗୋଟା ସୁଦ୍ଧା ଭାର, ଆଉ କାହାର
!
ଢା ପରେ ରୁଲଯିବାକୁ ହେବ ମହାପାନ୍ଧ ଘରକୁ,—ସସ୍ତ୍ରୀକ ।